نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

• سیدبهشید حسینی

دانشیار، گروه معماری، دانشگاه هنر تهران

چکیده

سکونت‌گاه‌های انسانی و به‌خصوص شهرها هیچ‌گاه از حملات نظامی و سایر فجایع انسانی مصون نیستند. از این رو ملاحظات مربوط به پدافند غیرعامل ازجمله مهمترین اصولی است که می‌بایست در آنها مورد توجه قرار گیرد. از جمله نقاط سکونتی استراتژیک شهرها، بافت‌های تاریخی و فرسوده آنها هستند. این محدوده‌ها علاوه بر نقش ویژه‌ای که در هویت و حس تعلق شهر دارند؛ غالبا به لحاظ موقعیت مکانی و کاربری‌های موجود در خود از اهمیت و جایگاه ویژه‌ای برخوردارند. رعایت اصول پدافند غیرعامل و افزایش تناسب کالبد و محتوا با این اصول می‌بایست براساس امکانات و محدودیت‌های این محدوده‌ها و در قالب طرح های مربوط به بازآفرینی آنها انجام شود. هدف تحقیق پیش‌رو درک میزان درنظرگیری اصول پدافندغیرعامل در تدوین بخش‌های مختلف طرح‌های‌ بازآفرینی این محدوده‌ها است. از میان طرح‌های تدوین‌شده، طرح بافت فرسوده شهر کاشان به عنوان نمونه‌ای از طرح‌های بازآفرینی تدوین‌شده براساس شرح خدمات مصوب، به‌عنوان موردپژوهی این تحقیق انتخاب گردید. روش این تحقیق توصیفی- تحلیلی بوده و از تکنیک‌ تحلیل محتوا جهت ارزیابی طرح استفاده شده است. نتایج حاصل از این ارزیابی حاکی از آن است که اگرچه در طرح‌های بازآفرینی شهری که به‌عنوان بهترین فرصت برای تناسب هرچه بیشتر این محدوده‌های با اصول پدافندغیرعامل قلمداد می‌شوند، توجه ویژه‌ای به این امر نشده است، ولی ساختار محتوایی این طرح‌ها می‌توانند تحقق اصول پدافندغیرعامل را تسهیل بخشد.

کلیدواژه‌ها

• پدافند غیرعامل
• بازآفرینی
• بافت فرسوده کاشان